Eisebunnstransport ass e Mëttel fir d'Transport vu Passagéier a Wueren op Radgefierer, déi op Schinne lafen, och bekannt als Gleiser.Et gëtt och allgemeng als Zuchtransport bezeechent.Am Géigesaz zum Stroossentransport, wou Gefierer op enger preparéierter flächeger Uewerfläch fueren, gi Schinnegefierer (Rollmaterial) richtung gefouert vun de Gleiser, op deenen se lafen.Gleis besteet normalerweis aus Stol Schinne, installéiert op Krawatten (Schlofkummeren) a Ballast, op deenen d'Rollmaterial, normalerweis mat Metallrieder ausgestatt ass, bewegt.Aner Variatiounen sinn och méiglech, wéi Plackbunn, wou d'Schinne op eng konkret Fundament befestigt sinn, déi op enger preparéierter Ënnerfläch riicht.
Rollmaterial an engem Schinnentransportsystem stéisst allgemeng méi niddereg Reibungsresistenz wéi Stroossefahrer, sou datt Passagéier- a Gidderween (Wachen a Waggonen) a méi laang Zich gekoppelt kënne ginn.D'Operatioun gëtt vun enger Eisebunnsfirma duerchgefouert, déi den Transport tëscht Garen oder Fracht Client Ariichtungen ubitt.Kraaft gëtt vu Lokomotive geliwwert, déi entweder elektresch Kraaft aus engem Eisebunnselektrifizéierungssystem zéien oder hir eege Kraaft produzéieren, normalerweis mat Dieselmotoren.Déi meescht Gleiser gi vun engem Signalsystem begleet.Eisebunn sinn e sécher Land Transport System am Verglach mat anere Formen vun Transport.[Nb 1] Eisebunn Transport ass kapabel héich Niveaue vun Passagéier- a Fracht Benotzen an Energieeffizienz, mee ass oft manner flexibel a méi kapital-intensiv wéi Strooss Transport, wann manner Traffic Niveauen considéréiert ginn.
Joerhonnert v.Eisebunnstransport bléie no der britescher Entwécklung vun der Damplokomotiv als liewensfäeg Kraaftquell am 19. Joerhonnert.Mat Dampmaschinne konnt een Haaptlinnebunnen bauen, déi e Schlësselkomponent vun der Industrierevolutioun waren.Och d'Eisebunn reduzéiert d'Käschte vum Versand, an erlaabt manner verluere Wueren, am Verglach mam Waassertransport, deen heiansdo Schëffer ënnerzegoen.D'Ännerung vu Kanäl op Eisebunn erlaabt "national Mäert", an deenen d'Präisser ganz wéineg vu Stad zu Stad variéieren.D'Erfindung an d'Entwécklung vun der Eisebunn an Europa war eng vun de wichtegsten technologeschen Erfindungen vum 19. Joerhonnert;an den USA gëtt geschat, datt ouni Schinnen, de PIB 1890 ëm 7% manner gewiescht wier.
An den 1880er Jore goufen elektrifizéiert Zich agefouert, an och déi éischt Tram a Schnelltransitsystemer entstanen.Vun den 1940er Joren un hunn déi net elektrifizéiert Eisebunnen an de meeschte Länner hir Damplokomotive duerch Dieselelektresch Lokomotive ersat, mat deem Prozess bal fäerdeg war bis 2000. An den 1960er Jore goufen elektrifizéiert Héich-Vitesse Eisebunnssystemer a Japan a spéider agefouert. e puer aner Länner.Aner Forme vu guidéiert Buedemtransport ausserhalb vun den traditionelle Eisebunnsdefinitioune, sou wéi Monorail oder Maglev, goufen probéiert awer limitéiert Notzung gesinn.Nom Réckgang nom Zweete Weltkrich wéinst der Konkurrenz vun den Autoen, huet de Schinnentransport an de leschte Joerzéngte e Réckgang gemaach duerch Stau an d'Steigerung vu Brennstoffpräisser, souwéi d'Regierungen déi an d'Schinnen investéieren als Mëttel fir d'CO2 Emissiounen ze reduzéieren am Kontext vu Bedenken iwwer Global Erwäermung.