Gbigbe ọkọ oju irin jẹ ọna gbigbe ti awọn arinrin-ajo ati awọn ẹru lori awọn ọkọ ti o ni kẹkẹ ti n ṣiṣẹ lori awọn irin-irin, ti a tun mọ ni awọn orin.O tun tọka si bi gbigbe ọkọ oju irin.Ni idakeji si gbigbe ọkọ oju-ọna, nibiti awọn ọkọ ti nṣiṣẹ lori ilẹ alapin ti a pese sile, awọn ọkọ oju-irin (ọja sẹsẹ) ni itọsọna nipasẹ awọn ọna ti wọn nṣiṣẹ.Awọn orin maa n ni awọn irin-irin irin, ti a fi sori ẹrọ lori awọn asopọ (awọn ti o sun) ati ballast, lori eyiti ọja yiyi, nigbagbogbo ni ibamu pẹlu awọn kẹkẹ irin, gbigbe.Awọn iyatọ miiran tun ṣee ṣe, gẹgẹbi ipa-ọna pẹlẹbẹ, nibiti a ti so awọn irin-irin si ipilẹ ti nja ti o wa lori ilẹ ti a pese sile.
Ọja yiyi ni eto gbigbe ọkọ oju-irin ni gbogbogbo ni awọn alabapade ifarakanra kekere ju awọn ọkọ oju-ọna lọ, nitorinaa ero-ọkọ ati awọn ọkọ ayọkẹlẹ ẹru (awọn kẹkẹ ati awọn kẹkẹ-ẹrù) le ni idapọ si awọn ọkọ oju-irin gigun.Iṣẹ naa ni a ṣe nipasẹ ile-iṣẹ ọkọ oju-irin, pese gbigbe laarin awọn ibudo ọkọ oju irin tabi awọn ohun elo alabara ẹru.Agbara ni a pese nipasẹ awọn locomotives eyiti o fa agbara ina lati inu eto itanna oju-irin tabi ṣe agbejade agbara tiwọn, nigbagbogbo nipasẹ awọn ẹrọ diesel.Pupọ awọn orin ni o wa pẹlu eto ifihan kan.Awọn ọna ọkọ oju irin jẹ eto gbigbe ti ilẹ ti o ni aabo nigba ti a ba fiwewe si awọn ọna gbigbe miiran.[Nb 1] Ọkọ oju-irin ọkọ oju-irin ni o lagbara ti awọn ipele giga ti ero-ọkọ ati lilo ẹru ati ṣiṣe agbara, ṣugbọn nigbagbogbo ko ni rọ ati diẹ sii ni agbara-owo ju gbigbe lọ, nigbati kekere ijabọ ipele ti wa ni kà.
Atijọ julọ, awọn ọkọ oju-irin ti eniyan gbe pada si ọrundun 6th BC, pẹlu Periander, ọkan ninu awọn Sages Meje ti Greece, ti ka pẹlu kiikan rẹ.Irin-ajo irin-ajo ti dagba lẹhin idagbasoke Ilu Gẹẹsi ti locomotive nya si bi orisun agbara ti o le yanju ni awọn ọrundun 19th.Pẹlu awọn enjini nya si, eniyan le kọ awọn oju opopona akọkọ, eyiti o jẹ paati bọtini ti Iyika Iṣẹ.Paapaa, awọn oju opopona dinku awọn idiyele ti gbigbe, ati gba laaye fun awọn ẹru ti o sọnu diẹ, ni akawe pẹlu gbigbe omi, eyiti o dojukọ rì lẹẹkọọkan ti awọn ọkọ oju omi.Iyipada lati awọn ikanni si awọn oju-irin ọkọ oju-irin laaye fun “awọn ọja orilẹ-ede” ninu eyiti awọn idiyele yatọ pupọ diẹ lati ilu si ilu.Awọn kiikan ati idagbasoke ti awọn Reluwe ni Europe jẹ ọkan ninu awọn julọ pataki imo inventions ti awọn 19th orundun;ni Orilẹ Amẹrika, a ṣe iṣiro pe laisi iṣinipopada, GDP yoo ti dinku nipasẹ 7% ni ọdun 1890.
Ni awọn ọdun 1880, awọn ọkọ oju irin ina ti a ṣe afihan, ati pe awọn ọna tram akọkọ ati awọn ọna gbigbe iyara wa sinu jije.Bibẹrẹ ni awọn ọdun 1940, awọn ọna oju-irin ti ko ni itanna ni ọpọlọpọ awọn orilẹ-ede ni awọn ọkọ oju-irin ti wọn rọpọ nipasẹ awọn ọkọ oju-irin diesel-electric, pẹlu ilana naa ti fẹrẹ pari ni ọdun 2000. Ni awọn ọdun 1960, awọn ọna oju-irin iyara giga ti itanna ni a ṣe ni Japan ati nigbamii ni Japan. diẹ ninu awọn orilẹ-ede miiran.Awọn ọna gbigbe ilẹ itọsọna itọsọna ni ita awọn itumọ oju-irin ibile, gẹgẹbi monorail tabi maglev, ti ni igbiyanju ṣugbọn o ti rii lilo lopin.Ni atẹle idinku lẹhin Ogun Agbaye II nitori idije lati awọn ọkọ ayọkẹlẹ, ọkọ oju-irin ọkọ oju-irin ti ni isoji ni awọn ewadun to ṣẹṣẹ nitori idinku opopona ati awọn idiyele epo ti o pọ si, ati awọn ijọba ti n ṣe idoko-owo ni iṣinipopada bi ọna ti idinku awọn itujade CO2 ni ipo ti awọn ifiyesi nipa afikun aropin iwọn gbigbona tabi otutu.